در این مطلب ضمن بررسی قوانین مربوط به همکاری آزمایشی، مزایا و خطرات احتمالی این نوع همکاری برای کارفرما را شرح می دهیم.
موضوع جذب و استخدام پرسنل جدید در مجموعه از جهات مختلف حائز اهمیت است. دوره آغاز همکاری به دلیل عدم شناخت کارفرما و پرسنل از یکدیگر ماهیتی چالش برانگیز دارد. این ویژگی می تواند بر انجام تکالیف کارفرما و مستندسازی صحیح همکاری نیز اثرگذار باشد. موضوعی که در ادامه به آن می پردازیم.
منظور از همکاری آزمایشی چیست؟
ابتدای همکاری هر فرد با مجموعه دوره مهمی است که قانون کار ایران آن را به عنوان دوره همکاری آزمایشی می شناسد. فلسفه تعریف چنین دوره ای، شناخت طرفین از یکدیگر و تصمیم برای قطع یا ادامه همکاری در آینده است. مهمترین نکته ای که کارفرمای بخش خصوصی در مورد همکاری آزمایشی و پرسنل آزمایشی باید بداند این است که این دوره همکاری نیز مشمول قانون کار، و به تبع آن قانون تامین اجتماعی، است.
پیشنهاد می شود مطلب چه کسانی مشمول قانون کار هستند؟ را نیز مطالعه کنید.
حقوق و مزایای پرسنل در دوره همکاری آزمایشی
در ماده 11 قانون کار اعلام شده است که پرسنل آزمایشی می بایست حقوق و مزایای تعریف شده در قانون کار را دریافت نمایند. لذا، آنچه به عنوان مزایای حین همکاری و مزایای پایان همکاری شناخته می شود و پرداخت آن در تکالیف کارفرما قرار دارد، تماما در مورد پرسنل آزمایشی نیز صادق است. از آن جمله می توان به تکلیف کارفرما برای بیمه پردازی از ابتدای همکاری، پرداخت حقوق و مزایای ماهانه و سایر مزایای اجباری (عید، سنوات خدمت، بازخرید مانده مرخصی استحقاقی و غیره) اشاره کرد.
سه ویژگی مهم قرارداد همکاری آزمایشی
1. محدودیت مدت قرارداد
برخلاف قراردادهای مدت معین که به لحاظ مدت محدودیتی ندارد، مدت یک قرارداد آزمایشی نمی تواند از سه ماه بیش تر باشد.
2. عدم امکان تمدید
کارفرما نمی تواند قرارداد آزمایشی خاتمه یافته را برای یک دوره دیگر تمدید نماید، امری که در قراردادهای مدت معین مجاز است. در صورت تمدید قرارداد همکاری آزمایشی، قرارداد جدید عملا در رده قراردادهای آزمایشی قرار نداشته و یک قرارداد مدت معین ساده محسوب می شود.
3. حق فسخ یکطرفه در قراردادهای آزمایشی
شاید مهمترین ویژگی قراردادهای همکاری آزمایشی که در ماده 11 قانون کار نیز تشریح شده است امکان فسخ یکطرفه قرارداد توسط هریک از طرفین رابطه باشد. در این ماده قانونی آمده است: در خلال این دوره هر یک از طرفین حق دارد، بدون اخطار قبلی و بی آنکه الزام به پرداخت خسارات داشته باشد، رابطه کار را قطع نماید. در صورتی که قطع رابطه کار از طرف کارفرما باشد وی ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمایشی خواهد بود و چنانچه کارگر رابطه کار را قطع نماید کارگر فقط مستحق دریافت حقوق مدت انجام کار خواهد بود.
پیشنهاد می شود مطلب قرارداد همکاری چطور تنظیم می شود؟ را نیز مطالعه کنید.
عدم استفاده از قرارداد آزمایشی چه تبعاتی به دنبال دارد؟
شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که منعقد کردن قرارداد آزمایشی در عمل چه فایده ای برای کارفرما دارد؟ و آیا بهتر نیست امضای قرارداد همکاری را به بعد از تصمیم گیری قطعی طرفین برای ادامه همکاری موکول کنیم؟ در پاسخ به این پرسش مهم باید گفت که مطابق قانون کار، کلیه پرسنل بدون قرارداد که در مجموعه مشغول به انجام وظیفه هستند، اعم از نیروی جدید الورود آزمایشی و یا پرسنل قدیمی، به عنوان کارگر دائم شناخته می شوند و کارفرما در مورد کارگران دائم مجموعه حق فسخ یکطرفه قرارداد را به جز در شرایط خاص ندارد.
نکته پایانی
کار تشکیل پرونده و مستندسازی همکاری پرسنل جدید الورود به دلیل عدم قطعیت طرفین در ادامه یا قطع همکاری معمولا مسکوت باقی مانده و یا به آینده موکول می شود. این سهل انگاری می تواند علاوه بر جرایم مالی در اداره کار و سازمان تامین اجتماعی، در صورت وقوع حادثه حین کار تبعات قانونی سنگین تری نیز برای کارفرما به همراه داشته باشد. پس در مستندسازی همکاری پرسنل جدید و انجام تکالیف قانونی خود اهمال نکنید.
1 دیدگاه در “ریسک ها و فرصت های کارفرما در استفاده از قرارداد آزمایشی”